گیربکس

گيربکس ماشيني است که براي انتقال توان مکانيکي از يک منبع توليد توان به يک مصرف کننده و هچنين برآورده ساختن گشتاور و سرعت دوراني مورد نياز مصرف کننده به کار مي رود.
گيربکس درواقع يک واسطه بين منبع توان و مصرف کننده توان مي باشد که بين منبع توان و مصرف کننده توان يک انعطاف پذيري بر قرار ميکند.

به دليل هماهنگ بودن گشتاور و سرعت دوراني منبع توليد توان با مصرف کننده نياز به ماشيني که بتواند اين هماهنگي را به صورت يک واسطه برقرار کند امري ضروري به نظر مي رسد دستگاهي که اين خواسته را ميتواند تامين کند کيربگس نام دارد.

منبع توليد توان مهم نيست که با چه نوع سوخت يا منابع انرژي توان را توليد ميکند بلکه اين مهم است که در شفت ورودي به گيربکس توان توليد شده را به صورت گشتاور به گيربکس منتقل کند دستگاههايي که ميتوانند توان مورد نياز گيربکس را تامين کنند شامل: موتورهاي الکتريکي – موتورهاي ديزل – موتورهاي بنزيني – موتورهاي گاز سوز- توربين هاي بخار – توربين هاي گازي – توربين هاي آبي – توربين هاي بادي – موتورهاي جت – و منابع توليد تواني که انرژي خود را از خورشيد تامين ميکنند مي باشند.

مصرف کننده ميتواند هر نوع ماشيني باشد فقط کافي است که مصرف کننده بتواند توان خروجي از گيربکس را بصورت گشتاور دريافت کند. به عنوان مثال ميتوان به موارد زير اشاره کرد:

خودروها- پمپ ها- هليکوپترها- هواپيماها- کشتي ها – ماشين هاي تراش و …

نحوه انتخاب  گیربکس

1- توان ورودی ( منظور قدرت الکترو موتور با واحد کیلو وات یا اسب بخارkw/hp )

2- دور ورودی ( دور چرخش شافت الکترو موتور در دقیقه RPM)

3- دور خروجی ( دور چرخش شافت خروجی گیربکس در دقیقه RPM)

4- اندازه گشتاور خروجی ( معمولاً بر حسب واحد نیوتن متر سنجیده می شود N/M )

5- نسبت تبدیل ( از تقسیم عدد دور خروجی بر عدد دور ورودی بدست می آید)

عوامل تاثیر گذار در انتخاب یک گیربکس

• نوع ماشینی که گیربکس برای آن انتخاب شده است.
• دمای محیط
• شرایط محیط ( گرد و خاکی بودن ، رطوبتی بودن ، یخ زدگی ، استوایی و . . .)
• موتور محرک ( نوع و مشخصات )
• نوع انتقال بین موتور گیربکس ( مستقیم ، از طریق کوپلینگ کلاچ )
• آرایش محور ها
• مقدار بار شعاعی و یا پیشران و علل آن.

انواع گیربکس

1-  گیربکس معمولی

2-  گیربکس دقیق که در دستگاه های سی ان سی استفاده می شود یا  ( Zero Backlash)

گیربکس های نوع دوم که به بکلش یا لقی صفر نام گذاری شده اند دارای بک لش یا لقی صفر نیستند . میزان لقی آنها بین 4 تا 8 دقیقه می باشد . اگر یک درجه را به 60 قسمت تقسیم کنیم هر کدام از این قسمتها را یک دقیقه می گویند. از آنجاییکه گیربکس های معمولی بین 1 تا 4 درجه ( 60 تا 240 دقیقه )  لقی دارند، این گیربکس ها را با آنها مقایسه  کرده و می گویند دارای لقی بسیار بسیار کم و یا بدون لقی می باشند. هیچ گیربکسی با لقی صفر در جهان وجود ندارد. اگر چه در  مصارف  نظامی میزهای ساخته شده اند که لقی میز در حد 2 ثانیه است . ( اگر یک دقیقه را 60 قسمت تقسیم کنیم هر کدام از قسمتها را یک ثانیه می گویند).

گیربکس های رایج در ایران:

شرکت آبرون سی ان سی واردکننده و نماینده فروش گیربکس های APEX و LIMING  تایوان در ایران می باشد.

برند های فوق در مدل های زیر عرضه می شود:

Liming : FE – FB – SEL – SBL – SB – WEN – ANEOM

Apex : PN – PG – PE – PB